OV-chipkaart - oplichting of spionage?

Naar aanleiding van een recent bericht hier is een off-topikse (waarbij ik me dan afvraag hoe iets hier werkelijk off topic kan zijn) discussie ontstaan over de OV-chipkaart. Ik heb daar al eerder iets over gezegd, maar het kan geen kwaad er nog eens op terug te komen, omdat de plannen toch steeds meer vorm beginnen te krijgen (onlangs kreeg ik daarover nog een in alleluya-tonen geklankzette brief van de NS). Er zijn minstens drie redenen om geen vertrouwen te hebben in deze kaart:

1. Alles wat door de PvdA en/of CDA [de DA-partijen] gesteund wordt (of dat nu gebeurt in medeplichtigheid met de VVD, zoals onder Wim Kots, of met de mini-deelname van Rauwvoet) moet zeer ernstig geanalyseerd worden voordat we zelfs maar kunnen denken dat de verhaaltjes meer zijn dan de beloften van een paradijs na de dood.

We weten intussen allemaal wat de verhaaltjes van politici inhouden. Zalm en Balk beloofden ons een fantastische vooruitgang in de economie, maar vandaag zag ik in de Metro dat Nederland op zijn lazer kreeg van "Brussel" (de Europese Commissie?) van de EU omdat in een economisch gunstige tijd hier het begrotingstekort stijgt.
 
De PvdA beloofde ons een onderzoek naar de Nederlandse deelname aan de Bushiaanse oorlogen, maar die belofte werd gauw weggemoffeld, omdat Wouter Bush vooral graag mee wilde regeren, ook al had hij ons verzekerd dat hij nóóit ónder Balk zou willen dienen. Het regeerakkoord beloofde gratis schoolboeken, maar ook daar komt voorlopig in ieder geval niets van terecht.

2. De OV-chip is een ideaal middel om ons op te lichten. Immers voor elk treintraject wordt geregistreerd wanneer we een perron opgaan (trein en metro, althans in Amsterdam) of wanneer we in een bus of tram stappen en wanneer we het perron, de tram of de bus verlaten. De afstand tussen de twee registraties wordt berekend en de kosten worden van ons tegoed afgetrokken. Om te beginnen heb ik geen enkel vertrouwen dat niet gemakshalve de prijzen automatisch met 10% verhoogd worden, want er is geen enkele controle mogelijk, zoals wel bij de huidige kaartjes.
 
Maar bovendien worden we hoe dan ook nog eens dubbel geflest. Retourbiljetten zijn hoogstwaarschijnlijk niet meer mogelijk, want dat maakt het toch al krakkemikkige systeem nóg onbetrouwbaarder. In plaats van een retourbiljet van bijvoorbeeld Abcoude naar Enkhuizen (€ 20,90), betaal ik nu twee enkele reizen (2 x € 11,40 = € 22,80). De volgende flespraktijk is echter dat ik voor dit traject in Amsterdam van het ene perron naar het andere moet, dus dan wordt het: Abcoude - Amsterdam CS - € 3,10; trap af en trap op naar een ander perron: Amsterdam CS - Enkhuizen - € 9,40. In totaal ben ik dus voor een enkeltje Abcoude- Enkhuizen € 12,50 kwijt en voor een retourreis wordt dat € 25,00, terwijl een retourtje nu nog € 20,90 kost. (Tarieven volgens de reiswijzer van NS - zojuist opgezocht).

3. We kunnen theoretisch anoniem reizen met de OV-chip, maar dan wordt het allemaal nóg duurder.

Hoewel, anoniem? Als je die anonieme chipkaart betaalt met je pinpas, is het een koud kunstje het nummer van de anonieme kaart te koppelen aan je niet anonieme pinpas. Op deze manier ben je dus overal te volgen met je OV-chipkaart. Je moet maar toevallig een paar keer toevallig om heel andere redenen (een boekenbeurs, een bijeenkomst van radio-amateurs) naar plaatsen reizen waar ook naar terrorisme riekende praktijken plaatsvinden (een krakersfeest, een vakbondsdemonstratie, of een Turkse bruiloft) en je bent al een potentiële terrorist - en dat rechtvaardigt uiteraard een uitvoerigere begluring.
 
Laten we ons echter niet al te gek laten maken, want ook zonder de OV-chipkaart zijn we niet anoniem (maar wel minder oplichtbaar!). Ook onze GSM stuurt voortdurend kankerverwekkende of -bevorderende signalen uit, waardoor duidelijk is waar je bent, het kentekennummer van je auto, motor of brommer is bekend, als je ergens met je credit card of je pinpas betaalt is duidelijk waar je je bevindt en als je in een internet-café je e-mail bekijkt, tja... ook dan weten ze waar je bent.

Big Brother heeft al lang onze hele maatschappij onder controle, en het enige dat de OV-chipkaart daaraan toevoegt is dat we ongeremd bestolen en opgelicht kunnen worden. Dat is voldoende reden om er tegen te strijden, maar laten we niet denken dat we ons weer ongecontroleerd in Nederland (of in het grootste deel van Europa) kunnen bewegen als die kaart niet wordt ingevoerd.

Overigens... hoe gevoelig zijn die OV-chip-detectoren? Stel je voor dat ik in het centrum van Amsterdam werk en in Purmerend woon. Omdat ik de hele dag al op kantoor zit, fiets ik naar en van mijn werk (ik ken verschillende mensen die dat doen!) Ik loop met de fiets door de hal van Amsterdam-CS om naar de pont te gaan (dat doen talloze mensen) en ik kom een beetje in de buurt van zo'n chiplezer (niet moeilijk, want ze staan in de hal aan het begin van de trappen naar de perrons). Ik fiets naar Purmerend langs het Noord-Hollands Kanaal, neem het pont bij Ilpendam en daarna fiets ik over de Jaagweg door naar Purmerend. Vlak bij Purmerend is een bushalte (waar heel wat bussen stoppen), pal aan het fietspad, en daar staat net een bus op het moment dat ik daar voorbijfiets. Kan die bus dan mijn OV-chipkaart detecteren, omdat ik die voor het gemak in mijn portemonnaie heb, net als mijn pinpas en het pasje van mijn ziektekostenverzekering? Dat kan ook nog leuk worden, wanneer ik aan het eind van de maand ontdek dat ik elke dag twee keer van Purmerend naar Amsterdam (resp. v.v.) gereisd heb met het openbaar vervoer...